Μία από τις πιο δυσάρεστες συνέπειες της οικονομικής κρίσης που έπληξε τη Χώρα τα
τελευταία χρόνια ήταν και η πραγματική ασυδοσία που παρατηρήθηκε ως προς τη δράση και τη λειτουργία των λεγόμενων «εισπρακτικών εταιρειών» και ιδίως ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρονταν και δρούσαν απέναντι σε ανήμπορους συμπολίτες μας, οι οποίοι μέσα σε λίγο καιρό είδαν τους κόπους μιας ζωής να χάνονται μέσα στο οικονομικό κλίμα αδιεξόδου που δημιουργήθηκε στα χρόνια των μνημονίων.Παρά το σχετικό νομικό καθεστώς που υπήρχε ήδη από το 2009 (Ν.3758/2009), η, ιδίως στα πρώτα χρόνια, χαλαρή κρατική εποπτεία (που για κανένα λόγο δεν μπορεί να δικαιολογηθεί!) στις εταιρείες αυτές, τις μετέτρεψε κυριολεκτικά σε καθημερινό εφιάλτη του μέσου οφειλέτη στην Ελλάδα, με πάνω από μισό εκατομμύριο συμπολιτών μας να έχουν δεχτεί όλα αυτά τα χρόνια άπειρες τηλεφωνικές κλήσεις και παρενοχλήσεις και μάλιστα για οικονομικά ζητήματα στα οποία ούτως ή άλλ ως, τις περισσότερες φορές, αδυνατούσαν αντικειμενικά να ρυθμίσουν!
Με το παρόν άρθρο επιχειρείται να αναδειχθεί και να αναλυθεί τόσο το νομικό καθεστώς που διέπει αυτές τις εταιρείες και τη δράση τους όσο και τα δικαιώματα των οφειλετών απέναντι σε κάθε καταχρηστική συμπεριφορά που δέχονται από τις τελευταίες αλλά και με ποιο τρόπο μπορούν να τα διεκδικήσουν και να τα προασπίσουν, προκειμένου να αποζημιωθούν λόγω των παράνομων ενεργειών τις οποίες υφίστανται.
Τι είναι οι εισπρακτικές εταιρείες;
Οι εισπρακτικές εταιρείες στο Νόμο αναφέρονται ως «Εταιρείες Ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις». Είναι κεφαλαιουχικές εταιρίες που έχουν ως αποκλειστικό καταστατικό σκοπό την εξώδικη ενημέρωση οφειλετών για την ύπαρξη ληξιπρόθεσμων και απαιτητών χρηματικών οφειλών τους έναντι δανειστών (συνήθως Τραπεζών), πριν από τη διενέργεια δικαστικών πράξεων και το στάδιο έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης (που προέρχονται κατά βάση από δανειακές συμβάσεις ή συμβάσεις πίστωσης), καθώς και τη διαπραγμάτευση του χρόνου, του τρόπου και των λοιπών όρων αποπληρωμής των οφειλών, κατ` εντολή και για λογαριασμό των δανειστών.
Οι εταιρείες αυτές οφείλουν βάσει Νόμου να δρουν με γνώμονα το σεβασμό της προσωπικότητας και της οικονομικής ελευθερίας των οφειλετών ενώ επίσης η επιχειρηματική τους δράση πρέπει να διέπεται από τις αρχές της επαγγελματικής δεοντολογίας, της ευπρέπειας, της συναλλακτικής ευθύτητας, της ειλικρίνειας κατά την επικοινωνία, της διαφάνειας, του σεβασμού της προσωπικότητας, της ιδιωτικής ζωής, της υγείας, της ασφάλειας. Δεν επιτρέπεται στις Τράπεζες η ανάθεση εντολής ενημέρωσης για την ίδια ληξιπρόθεσμη οφειλή σε περισσότερες πλην μίας εισπρακτικής εταιρείας.
Οι εν λόγω εταιρείες συμβάλλονται με τους δανειστές με σκοπό (μόνο) να ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΥΝ τους δανειολήπτες-οφειλέτες για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους (και όχι να ασκούν πίεση για εξοφληθούν οι οφειλές αυτές!).
Τι προβλέπει ο νόμος για τη λειτουργία τους;
Από την εξέταση του συνόλου των διατάξεων που αφορούν τη λειτουργία και τη νομιμότητα των εισπρακτικών εταιρειών, αυτές που έχουν μεγαλύτερη σημασία είναι οι ακόλουθες:
Απαγορεύσεις
Η επικοινωνία της εισπρακτικής με τον οφειλέτη πρέπει να γίνεται εντός εύλογου χρόνου και με συχνότητα τηλεφωνικών κλήσεων όχι παραπάνω από μία ανά δύο μέρες.
Η τηλεφωνική επικοινωνία από την εισπρ. εταιρεία για την ενημέρωση του οφειλέτη για οφειλή επιτρέπεται να πραγματοποιείται μετά την πάροδο δέκα τουλάχιστον ημερών από την ημέρα που αυτή κατέστη ληξιπρόθεσμη και μόνο από τις 9:00 έως 20:00 και μόνο τις εργάσιμες ημέρες.
Κατά την επικοινωνία του εκπροσώπου της εισπρ. εταιρείας με τον οφειλέτη, ο πρώτος θα πρέπει να κάνει γνωστή στον οφειλέτη την ιδιότητά του (εν προκειμένω υπάλληλος/εργαζόμενος της εταιρείας) και να μην αντιποιείται ιδιότητες που δεν φέρει, δηλαδή να μην δίνει άμεσα ή έμμεσα στον οφειλέτη την εντύπωση ότι είναι υπάλληλος ή εκπρόσωπος της Τράπεζας, δικηγόρος ή δικαστικός επιμελητής, πρακτική που χρησιμοποιείται δυστυχώς αρκετά συχνά για να φοβηθεί ο εκάστοτε οφειλέτης και να αποκτήσουν οι απειλές της εταιρείας μεγαλύτερο βάρος.
Απαγορεύεται στον εκπρόσωπο της εισπρ. εταιρείας οποιαδήποτε άσκηση σωματικής βίας, ψυχολογικής πίεσης και γενικά οποιαδήποτε ενέργεια ικανή να προκαλέσει (ή έστω με σκοπό να προκαλέσει) στον οφειλέτη αίσθημα φόβου ως προς την τύχη του επαγγέλματός του, της περιουσίας του ή τη ζωής και την υγείας του, καθώς φυσικά και των οικείων του.
Απαγορεύεται επίσης στον εκπρόσωπο της εταιρείας οποιαδήποτε προσβλητική συμπεριφορά με αποδέκτη τον οφειλέτη. Πέρα από τις αυτές καθ’ αυτές προσβλητικές ή υβριστικές εκφράσεις που φυσικά δεν δικαιολογούνται για κανένα λόγο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι στην απαγόρευση αυτή εντάσσεται και η ειρωνεία που πιθανώς επιδεικνύει ο πρώτος απέναντι στον οφειλέτη.
Επίσης δεν επιτρέπεται και δεν δικαιολογείται για κανέναν λόγο στους εκπροσώπους της εισπρ. εταιρείας η δυσφήμιση (ή και η απειλή δυσφήμισης) του οφειλέτη στο οικογενειακό ή εργασιακό περιβάλλον του. Δηλαδή, η ενημέρωση του εκάστοτε οφειλέτη για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του αφορά αυτόν και μόνο και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αποδέκτες των πληροφοριών αυτών άλλα άτομα πλην του ιδίου και μόνο!
Η εκμετάλλευση περιστάσεων αντικειμενικής αδυναμίας του οφειλέτη να προβεί στην εξόφληση των οφειλών του, ρητώς προβλέπεται ως απαγορευμένη στον σχετικό νόμο και η εισπρ. εταιρεία δε έχει κανένα δικαίωμα να προβαίνει σε αυτήν. Παρότι δεν ορίζεται ρητά στο νόμο ποιες είναι οι περιπτώσεις τέτοιας αντικειμενικής αδυναμίας, θα πρέπει να δεχτούμε ότι ως τέτοιες θα πρέπει να εκληφθούν ενδεικτικά η ανεργία του οφειλέτη, ο θάνατος κάποιου οικείου του, οι οικονομικές δυσκολίες της επιχείρησής του, κάποιο ατύχημα ή έκτακτη και απρόβλεπτη οικονομική επιβάρυνση της οικογένειάς του κτλ.
Απαγορευμένη επίσης είναι κάθε παραπλανητική πληροφόρηση του οφειλέτη καθώς και οι κατ` οίκον ή στο χώρο εργασίας του οφειλέτη επισκέψεις, όπως επίσης και οι επισκέψεις σε άλλους χώρους αυστηρώς προσωπικούς (ενδεικτικά αναφέρονται τα νοσοκομεία).
Ειδικές Υποχρεώσεις των εισπρακτικών εταιρειών
Σε κάθε τηλεφωνική επικοινωνία με τον οφειλέτη, οι εταιρείες έχουν υποχρέωση να διαθέτουν εμφανή τον αριθμό προέλευσης κλήσης, να παρέχουν πλήρη και σαφή ενημέρωση στους οφειλέτες, τόσο για το ονοματεπώνυμο του καλούντος υπαλλήλου και την ιδιότητα του, όσο και για τον αριθμό Μητρώου της Εταιρείας.
Απαγορεύεται στις εισπρακτικές εταιρείες να αντιποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο κατά την επικοινωνία τους με τους οφειλέτες την επωνυμία ή το διακριτικό τίτλο των δανειστών - εντολέων τους. Όπως προαναφέρθηκε, οι εισπρακτικές εταιρείες είναι διαφορετικές νομικές οντότητες από τις τράπεζες και υπόκεινται σε άλλο νομικό καθεστώς. Ως εκ τούτου, δεν επιτρέπεται να αναφέρουν στις τηλεφωνικές επικοινωνίες τους με τους οφειλέτες ότι καλούν πχ. από την «Χ.» Τράπεζα, ακριβώς επειδή δεν είναι εκπρόσωποι ή υπάλληλοι της εν λόγω τράπεζας αλλά διαφορετική εταιρεία, άσχετα αν συνεργάζονται με αυτήν.
Εφόσον ζητηθεί από τον οφειλέτη, οι εισπρ. εταιρείες υποχρεούνται να παρέχουν σε αυτόν εγγράφως και ατελώς πλήρη και ακριβή αναλυτικά στοιχεία για το ύψος και την προέλευση της ληξιπρόθεσμης οφειλής (κατά κεφάλαιο, τόκους, έξοδα και προσαυξήσεις) εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την πρώτη προφορική επικοινωνία. Η δυνατότητα αυτή του οφειλέτη είναι πολύ σημαντική και κρίνεται σκόπιμο οι οφειλέτες να προβαίνουν σε αυτή την αξίωση και να ζητούν να τους παρασχεθούν εγγράφως οι αναλυτικές οφειλές τους. Ο λόγος είναι διότι αυτόματα αποκτούν ένα ισχυρό αποδεικτικό μέσο ότι η εν λόγω εισπρ. εταιρεία έχει προβεί αποδεδειγμένα σε πλήρη και εκτενή ενημέρωσή τους ως προς τις οφειλές κι ως εκ τούτου είναι ευκολότερο για τον εκάστοτε οφειλέτη να επικαλεστεί και να αποδείξει πιθανή καταχρηστική πρακτική της εταιρείας να τον καλεί υπερβολικά πολλές φορές μέσα στην εβδομάδα.
Οι εισπρ. εταιρείες υποχρεούνται εκ του Νόμου να τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο στο οποίο καταγράφονται τα στοιχεία όλων των τηλεφωνικών επικοινωνιών προς τον οφειλέτη, και ειδικότερα η ημερομηνία, η ώρα και η οφειλή για την οποία έγινε η επικοινωνία. Κατά την έναρξη της επικοινωνίας επίσης, ο οφειλέτης πρέπει να ενημερώνεται για την καταγραφή (ή/και ηχογράφηση της συνομιλίας) των ανωτέρω στοιχείων και τη διάρκεια τήρησης τους, η οποία κατά κανόνα δεν υπερβαίνει τον ένα (1) χρόνο. Αν ανακύψει δικαστική διένεξη μεταξύ εισπρ. εταιρείας και οφειλέτη, ο τελευταίος δικαιούται να ζητήσει από την εταιρεία να προσκομίσει στο Δικαστήριο τις εν λόγω καταγραφές-ηχογραφήσεις που τον αφορούν για να διαπιστωθεί αν η εν λόγω εταιρεία παρέβη τις υποχρεώσεις που έχουν τεθεί από το Νόμο. Επίσης, ακόμη και χωρίς να έχει ανακύψει ακόμα σχετική δίκη, ο οφειλέτης δικαιούται να ζητήσει και να παραλάβει τα στοιχεία της καταγραφής αυτής και η εταιρεία υποχρεούται να του χορηγήσει σχετικά αντίγραφα εντός δέκα (10) ημερών.
Επιπλέον, ο Νόμος ρητά αναφέρει ότι και οι εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών (πχ Cosmote, Vodafon, Wind κτλ) έχουν υποχρέωση (εφόσον αυτό είναι δυνατόν) να χορηγούν, χωρίς επιβάρυνση, στον οφειλέτη εντός δέκα (10) ημερών από την ημερομηνία που τους υποβάλλεται το αίτημα, κατάσταση από την οποία να προκύπτουν οι τηλεφωνικές κλήσεις καθώς και τα στοιχεία συνδρομητή του αριθμού από την οποία πραγματοποιήθηκαν οι κλήσεις αυτές προκειμένου να ελεγχθεί καταγγελία για παραβίαση του νόμου από τις εισπρ. εταιρείες.
Κυρώσεις
Σε περίπτωση παραβίασης των ανωτέρω υποχρεώσεων/απαγορεύσεων από τις εισπρακτικές εταιρείες επιβάλλεται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού, σε βάρος των εταιρειών (καθώς και σε βάρος των τραπεζών - δανειστών οι οποίες συνεργάζονται με αυτές αν κριθεί ότι φέρουν κι αυτές ευθύνη) πρόστιμο από πέντε χιλιάδες (5.000) έως πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής μάλιστα, το ανώτατο αυτό όριο προστίμου διπλασιάζεται (ήτοι 1.000.000€).
Η επιβολή των ως άνω διοικητικών κυρώσεων είναι ανεξάρτητη από κάθε άλλη αστική, ποινική ή πειθαρχική κύρωση που τυχόν προβλέπεται σε βάρος των εταιρειών αυτών στην κείμενη νομοθεσία.
Η προηγούμενη ενημέρωση από τον δανειστή - Τράπεζα
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η Τράπεζα με την οποία κάθε οφειλέτης - δανειολήπτης έχει συμβληθεί, θα πρέπει να τον έχει εκ των προτέρων ενημερώσει σχετικά με τη δυνατότητα και την πρόθεση της τελευταίας να μεταβιβάσει τα προσωπικά του στοιχεία σε εισπρακτική εταιρεία στην οποία και θα της αναθέσει να προβεί στις περαιτέρω ενέργειες ενημέρωσης. Αν δεν το κάνει, ή αν η ενημέρωση αυτή δεν είναι σαφής και περιέχουσα ακριβείς λεπτομέρειες ως προς την εισπρακτική εταιρεία και τα δεδομένα του οφειλέτη τα οποία αυτή θα λάβει γνώση, δημιουργείται ευθύνη της Τράπεζας απέναντι στον οφειλέτη από τις διατάξεις σχετικά με τον νόμο περί προσωπικών δεδομένων (βλ. και Κανονισμό GDPR), επίσης με πλήθος δικαστικών αποφάσεων να δικαιώνουν τους πολίτες και αναγκάζοντας τα τραπεζικά ιδρύματα να τους αποζημιώσουν (βλ. σχετικές αποφάσεις παρακάτω).
Δικηγορικά Γραφεία ως εισπρακτικές
Σύνηθες τέλος είναι στις μέρες μας, χρέη εισπρακτικών να αναλαμβάνουν και δικηγορικά γραφεία. Παρότι επίκειται σύντομα η ψήφιση νόμου σχετικά με το νομικό τους πλαίσιο, για το ισχύον καθεστώς αξίζει να επισημανθεί ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών έχει εκδώσει σχετική απόφαση με την οποία απαγορεύει σε κάποιο δικηγόρο να καλεί για ενημέρωση πάνω από μία φορά για την ίδια οφειλή κάθε ξεχωριστό οφειλέτη. Σε περίπτωση που σας καλέσουν από κάποιο δικηγορικό γραφείο για αυτό το λόγο, κρίνεται να κρατήσετε το όνομα του δικηγόρου που ανέλαβε να σας ενημερώσει και (εάν αυτό είναι δυνατόν), τον αριθμό του μητρώου που αυτός έχει στον οικείο δικηγορικό σύλλογο.
Περιπτώσεις που έχουν αντιμετωπιστεί ως τώρα από την ελληνική δικαιοσυνη
Αρκετές είναι πλέον οι περιπτώσεις που έχει κληθεί να αντιμετωπίσει η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα οφειλετών που κατέφυγαν τόσο κατά εισπρακτικών εταιρειών όσο και κατά των ίδιων των Τραπεζών, ζητώντας αποζημίωση για την παράνομη συμπεριφορά τους να χρησιμοποιούν πιεστικά και με απόλυτα καταχρηστικό τρόπο τηλεφωνικές κλήσεις κατά των οφειλετών, με τους Δικαστές να δικαιώνουν τους πολίτες - οφειλέτες και να επιδικάζουν σε αυτούς χρηματικές αποζημιώσεις ως αποκατάσταση της ηθικής βλάβης την οποία υπέστησαν από τις παράνομες αυτές ενέργειες. Μερικές από τις πιο πρόσφατες αποφάσεις και μάλιστα με μεγάλο νομολογιακό ενδιαφέρον είναι οι εξής:
ΜΠρΑθ 1566/2017: Η απόφαση έκρινε τελεσίδικα ότι τα επανειλημμένα τηλεφωνήματα από εισπρακτικές εταιρείες προς οφειλέτες, υπερβαίνουν το επιβαλλόμενο μέτρο που οφείλεται στις συναλλαγές και επομένως προσβάλουν την προσωπικότητα των οφειλετών, οι οποίοι για τον λόγο αυτό δικαιούνται αποζημιώσεως. Επιδικάστηκε στον ενάγοντα-οφειλέτη ως αποζημίωση για αποκατάσταση της ηθικής του βλάβης ποσό 3.000€.
ΕιρΑθ 415/2016: (Από το κείμενο της απόφασης) «Ο ενάγων (οφειλέτης), δεν γνώριζε ότι τα προσωπικά του δεδομένα θα διαβιβαστούν στην άνω συγκεκριμένη εταιρεία ενημέρωσης οφειλετών (εισπρακτική εταιρεία). Ούτε τους λοιπούς αποδέκτες κατά το όνομα, διεύθυνση και λοιπά στοιχεία εξατομίκευσης αυτών και των τυχόν εκπροσώπων, που θα έπρεπε (βάσει νόμου) να γνωρίζει… Ούτε υπήρξε η ειδική και ρητή συναίνεση του ενάγοντα προς αυτά… Η εταιρεία ενημέρωσης οφειλετών (εισπρακτική), εξάλλου, με την οποία συμβλήθηκε η εναγομένη (Τράπεζα), ήταν γνωστή μεν σε εκείνη, όχι όμως στον ενάγοντα (οφειλέτη), που δεν συμβλήθηκε μαζί της… Ως συνέπεια, υπήρξε παραβίαση των όρων του νόμου και των δικαιωμάτων ενημέρωσης και χρόνου αντίδρασης του ενάγοντα (οφειλέτη)….
…Κατ` ακολουθία, εφόσον αποδείχτηκε η βασιμότητα της αγωγής στην ουσία της, θα πρέπει, να γίνει δεκτή η αγωγή, να υποχρεωθεί η εναγομένη να καταβάλλει στον ενάγοντα το ποσό 5.869,40€».
ΜΠρΤρικ. 40/2017: (Από το κείμενο της απόφασης) «Αποδείχθηκε ότι… ο ενάγων (οφειλέτης) δέχθηκε τηλεφωνική όχληση από υπάλληλο της άνω εταιρίας, η οποία, μετά από επαλήθευση των προσωπικών δεδομένων του ενάγοντος, που της είχαν ήδη χορηγηθεί, γνωστοποίησε σ’ εκείνον το υπόλοιπο της οφειλής του προς την εναγόμενη τραπεζική εταιρία ζητώντας του να τακτοποιήσει άμεσα την οφειλή του… Επιπρόσθετα, αποδείχθηκε ότι εξαιτίας της διαρροής των προσωπικών του δεδομένων και της ανακοίνωσής τους, χωρίς προηγούμενη ενημέρωση του ενάγοντος (οφειλέτη), προξενήθηκε στον τελευταίο μεγάλη ψυχική αναστάτωση, θυμός και οργή. Οι προαναφερόμενες παράνομες και υπαίτιες (από πρόθεση) πράξεις και παραλείψεις της εναγομένης (δια των προστιθέντων οργάνων της) προσέβαλαν την προσωπικότητα του ενάγοντος και του προκάλεσαν σημαντική ηθική βλάβη. Ενόψει, δε, του είδους του θιγόμενου αγαθού, του μεγέθους της προσβολής, των συνθηκών τέλεσης αυτής, του βαθμού υπαιτιότητας των οργάνων της εναγομένης, καθώς και της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης των διάδικων μερών, βάσει και της αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 του Σ.), η καταβλητέα χρηματική ικανοποίηση πρέπει να ορισθεί στο εύλογο ποσό των 5.869,40 ευρώ».
ΕφΑθ 1437/2014: Το Δικαστήριο έκρινε ότι η εναγομένη τραπεζική εταιρεία ανέθεσε την είσπραξη του καθυστερούμενου δανείου του ενάγοντα σε εισπρακτική εταιρεία διαβιβάζοντάς της τα προσωπικά δεδομένα του χωρίς να τον ενημερώσει προηγουμένως για την διαβίβαση αυτή. Εν συνεχεία οι υπάλληλοι της εισπρακτικής εταιρείας τηλεφωνώντας στο κινητό αλλά και στο κατάστημα της συζύγου του οφειλέτη αιφνιδίασαν το υιό του και τον ίδιο αφού ζήτησαν επιβεβαίωση της ρύθμισης της οφειλής του προκαλώντας τους ψυχική αναστάτωση.
(Από το κείμενο της απόφασης) «Οι προαναφερόμενες παράνομες και υπαίτιες (από πρόθεση) πράξεις και παραλείψεις της εναγομένης (δια των προστιθέντων οργάνων της) προσέβαλαν την προσωπικότητα του ενάγοντος και προκάλεσαν σ` αυτόν σημαντική ηθική βλάβη, ενώ τα όργανα της εναγομένης, κατά την επεξεργασία (διαβίβαση , λήψη, καταχώρηση, χρήση) των προσωπικών δεδομένων αυτού, χωρίς την προηγούμενη ενημέρωση του, όφειλαν να γνωρίζουν την πιθανότητα επέλευσης της προαναφερόμενης ηθικής βλάβης. Ενόψει δε του είδους του θιγομένου αγαθού, του μεγέθους της προσβολής, των συνθηκών τέλεσης αυτής, του βαθμού υπαιτιότητας των οργάνων της εναγομένης και της κοινωνικής και οικονομικής καταστάσεως των διαδίκων μερών, η καταβλητέα εύλογη χρηματική ικανοποίηση πρέπει να ορισθεί στο ποσό των 6.000 ευρώ».
ΠΠρΘεσσαλ. 12174/2018: Η απόφαση έκρινε ότι υπήρχε αδικαιολόγητη αντιμετώπιση του ενάγοντος ως αφερέγγυου δανειολήπτη ενώ έτι περαιτέρω έλαβαν χώρα πλήθος παράνομων και συνεχών τηλεφωνικών κλήσεων στον δανειολήπτη από τους υπαλλήλους της τράπεζας για καταβολή ληξιπρόθεσμων δόσεων, οι οποίες προκάλεσαν σε αυτόν ηθική βλάβη. (Από το κείμενο της απόφασης) «Οι πράξεις δε αυτές της εναγομένης προκάλεσαν στον ενάγοντα σημαντική ηθική βλάβη, αφού λόγω των συνεχών, επίμονων και για μεγάλο χρονικό διάστημα (τηλεφωνικών) οχλήσεών του, δικαιολογημένα προκλήθηκε στον ίδιο έντονη ψυχική αναστάτωση και του δημιουργήθηκε η πεποίθηση ότι πράγματι η εναγομένη τραπεζική εταιρία πρόκειται να προβεί σε καταγγελία της ένδικης σύμβασης και αναγκαστική εκτέλεση της περιουσίας του… Κατ’ ακολουθίαν όλων των ανωτέρω πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή ως βάσιμη και από ουσιαστική άποψη και να αναγνωριστεί η υποχρέωση της εναγομένης να καταβάλει στον ενάγοντα (ενν. ως αποζημίωση για την ηθική βλάβη που υπέστη) το ποσό των 5.000,00 ευρώ, με τον νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής».
Ειρ.Αθ. 273/2016: Το Δικαστήριο έκρινε ότι υπήρξε συλλογή από την εναγόμενη τράπεζα των προσωπικών δεδομένων της ενάγουσας δανειολήπτριας τα οποία και διαβίβασε παρανόμως στην εναγόμενη εισπρακτική εταιρεία μαζί με το οικονομικό δεδομένο για το ύψος της οφειλής του καταναλωτικού της δανείου, χωρίς ουδέποτε να ενημερώσει εγγράφως την ενάγουσα ως όφειλε. Ως εκ τούτου η συλλογή και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων της ενάγουσας από την εναγόμενη αποδέκτρια (εισπρακτική) ήταν παράνομη. Συνεπώς προκλήθηκε εις βάρος της ενάγουσας - οφειλέτριας, η οποία μάλιστα έπασχε από κρίσεις επιληψίας, μεγάλη ψυχική αναστάτωση και επιδικάσθηκε σε αυτήν χρηματική ικανοποίηση 6.000€ λόγω ηθικής βλάβης. (Από το κείμενο της απόφασης) «Οι συνεχείς κλήσεις των υπαλλήλων της δεύτερης εναγομένης, προκάλεσαν στην ενάγουσα, η οποία πάσχει από κρίσεις επιληψίας και ψυχοσιόμορφες εκδηλώσεις… μεγάλη ψυχική αναστάτωση, από το γεγονός ότι τα απόρρητα κατά τον ως άνω νόμο προσωπικά της δεδομένα είχαν ανακοινωθεί και διαρρεύσει χωρίς καμιά δική της ενημέρωση σε τρίτους».
Πέρα όμως από τις αστικές διαφορές, αρκετές είναι πλέον οι φορές που και ο κρατικός μηχανισμός έχει αναγκαστεί, μετά από καταγγελίες πολιτών, να επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις στις ανωτέρω εταιρείες για τις αθέμιτες πρακτικές τους και την κατάφωρη παραβίαση του νόμου στην οποία πολλές εξ αυτών έχουν τα τελευταία χρόνια προβεί. Αρκεί να σημειωθεί ότι ήδη από το 2016 έως σήμερα, με πράξεις του αρμόδιου Υπουργού έχουν διαγραφεί πάνω από δεκαπέντε (15) εισπρακτικές εταιρείες από το «Μητρώο Εταιρειών Ενημέρωσης Οφειλετών για Ληξιπρόθεσμες Απαιτήσεις» κι ως εκ τούτου έπαψαν να έχουν την άδεια να λειτουργούν νομίμως στη χώρα, ενώ επίσης έχει επιβληθεί και αξιόλογος αριθμός χρηματικών προστίμων.
Τι πρέπει να κάνετε για να προασπίσετε τα δικαιώματα σας
Όπως έγινε εμφανές και από τις περιπτώσεις που αναφέρθηκαν ανωτέρω, η Ελληνική Δικαιοσύνη έχει δείξει έμπρακτα την πρόθεσή της να προστατεύσει τους πολίτες από τέτοιες αθέμιτες πρακτικές και να συμβάλλει στο να εξαλειφτούν τέτοια φαινόμενα. Συνεπώς, οι πολίτες θα πρέπει αρχικά να αντιληφθούν ότι οι ίδιοι έχουν δικαιώματα και φυσικά υπάρχει και ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο να τους προστατεύει από ανάλογες παράνομες συμπεριφορές.
Για να είναι όμως σε θέση ο κάθε πολίτης να εγείρει αξιώσεις για την προβλεπόμενη δικαστική προστασία, θα πρέπει να έχει προσέξει και μαζέψει όλα εκείνα τα στοιχεία που θα βοηθήσουν και τον Δικαστή να απονείμει δικαιοσύνη. Συνεπώς, κάθε οφειλέτης, όταν νομίζει ότι αδικείται και ζημιώνεται από την επαναλαμβανόμενη ενέργεια των εταιρειών να των καλεί για οφειλές του, θα πρέπει να έχει στο νου του τα εξής:
Να σημειώνει: πότε έγινε η κάθε κλήση, με ποιόν υπάλληλο μίλησε, ποια εταιρεία τον κάλεσε, ποιος είναι ο αριθμός της εταιρείας στο αντίστοιχο μητρώο των εταιρειών αυτών, ποιος ήταν ο τηλεφωνικός αριθμός από τον οποίο έγινε η κλήση, για ποια οφειλή του έγινε η κλήση, αν ενημερώθηκε από τον υπάλληλο ότι η κλήση τους καταγράφεται, αν ο υπάλληλος κατά την αρχή της τηλεφωνικής συνομιλίας έκανε ταυτοποίηση των στοιχείων του οφειλέτη για να επαληθεύσει ότι μιλάει με τον ίδιο, πώς του μίλησε ο υπάλληλος, τι ακριβώς ήταν αυτό που του είπε και τι εκφράσεις χρησιμοποίησε και πόσο διήρκησε η κάθε κλήση.
Επίσης, καλό θα ήταν όταν η συνομιλία γίνεται στο κινητό, ο κάθε οφειλέτης να αποθηκεύει ως εικόνα, όπως με τη μέθοδο «print-screen» (ούτως ώστε να μπορούν να προσκομισθούν εάν χρειαστεί στο Δικαστήριο), ή με κάθε άλλο πρόσφορο τρόπο, τα στοιχεία των κλήσεων που αποθηκεύονται αυτόματα στο κινητό (δηλ. ο αριθμός που τον κάλεσε, η ημερομηνία που έγινε η κλήση και πόσο διήρκησε αυτή).
Πέραν αυτών, δυστυχώς δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα αν ο περιορισμός που βάζει ο νόμος στις τηλεφωνικές κλήσεις που επιτρέπονται μέσα στη βδομάδα (δηλ. 1 ανά δύο ημέρες και μόνο εργάσιμες, από 9:00-20:00), αφορά και τις αναπάντητες ή μόνο αυτές τις οποίες ο οφειλέτης απαντάει στο τηλεφώνημα και δέχεται να ακούσει την ενημέρωση από τον υπάλληλο της εταιρείας. Συνεπώς, για να είναι νομικά καλυμμένος, ο οφειλέτης καλό θα ήταν να αφήνει τον υπάλληλο να ολοκληρώσει την ενημέρωσή του (μέσα σε λογικά χρονικά πλαίσια πάντα όμως και χωρίς να γίνεται κατάχρηση του χρόνου του οφειλέτη) και να μην αφήνει αναπάντητες τις κλήσεις, ειδάλλως η εταιρεία δύναται να επικαλεσθεί ότι αφού δεν έγινε η ενημέρωση την συγκεκριμένη ημέρα, δίκαια καλούσε καθημερινά ή και περισσότερες από μία φορές την ημέρα (χωρίς ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, να μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια το αν αυτός ο ισχυρισμός είναι νομικά ορθός ή όχι). Αντίθετα, αν ο αριθμός ο οποίος καλεί τον οφειλέτη είναι μη εμφανής στον τελευταίο (δηλ. με απόκρυψη), δεν υπάρχει κανένας λόγος να απαντηθεί η κλήση, ενώ αν οι πολίτες διαπιστώσουν ότι τέτοιες κλήσεις με απόκρυψη επαναλαμβάνονται, καλό θα ήταν να απευθυνθούν στον οικείο πάροχο τηλεφωνίας που έχουν ζητώντας να μάθουν ποιος τους καλεί και εν συνεχεία να απευθυνθούν στον εισαγγελέα.
Ένα άλλο επίσης ζήτημα που θα πρέπει να γνωρίζουν οι οφειλέτες είναι ότι έχουν δικαίωμα, εφόσον ενημερώσουν πρώτα τον συνομιλητή τους και αυτός συμφωνήσει, να ηχογραφούν επίσης τις τηλεφωνικές αυτές κλήσεις. Αυτό συμβαίνει διότι, πέραν των άλλων, θα ήταν παράλογο να μπορεί να ηχογραφεί τη συνομιλία μόνο ο ένας εκ των συνομιλητών, διότι αυτό αυτόματα θα προσέβαλε την ισότητα των όπλων ως προς την αξίωση δικαστικής προστασίας. ΠΡΟΣΟΧΗ! Η εν λόγω καταγραφή μπορεί να λάβει χώρα από τον οφειλέτη ΜΟΝΟ και ΕΦΟΣΟΝ ενημερωθεί πριν ο υπάλληλος και συναινέσει σε αυτό! Σε κάθε άλλη περίπτωση, ο οφειλέτης παρανομεί και μπορεί να βρεθεί προ πολύ δυσάρεστων εξελίξεων. Σχεδόν πάντα όμως, όσες φορές έχει ανακύψει το εν λόγω ζήτημα, οι υπάλληλοι αναφέρουν απλά ότι δεν συναινούν στην καταγραφή και η κλήση σταματά.
Επιπλέον, όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, καλό θα ήταν ο εκάστοτε οφειλέτης να κάνει χρήση του δικαιώματός όπως αιτηθεί να παραλάβει γραπτά αναλυτική κατάσταση για την οφειλή για την οποία δέχεται την τηλεφωνική κλήση. Αυτό θα δώσει ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα στους ισχυρισμούς του περί καταχρηστικής συμπεριφοράς της εταιρείας, καθώς κάθε πολίτης ο οποίος έχει ήδη (και μάλιστα εκουσίως) ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙ από την τελευταία για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του, δεν έχει λόγο να ταλαιπωρείται καθημερινά από τηλεφωνήματα που του λένε το ίδιο και το ίδιο πράγμα κι ως εκ τούτου είναι ευκολότερο να διαπιστωθεί η παρανομία του καλούντος.
Καλό επίσης είναι να θυμάστε ότι τα δεδομένα σχετικά με εσάς που διατηρούν τόσο οι εισπρ. εταιρείες όσο και οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας δεν παραμένουν επ’αόριστο στα αρχεία τους, αλλά μετά από κάποιο διάστημα καταστρέφονται. Συνεπώς, κάθε οφειλέτης ο οποίος πιστεύει ότι ζημιώνεται από αθέμιτες πρακτικές, θα πρέπει να ακινητοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν προς υπεράσπιση των δικαιωμάτων του καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μετά από κάποιο καιρό να μην είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει τα αρχεία που θα χρειάζεται για να αποδείξει τους ισχυρισμούς του.
Σε κάθε περίπτωση, οι οφειλέτες που επιθυμούν να προστατεύσουν και να χρησιμοποιήσουν τα δικαιώματά τους και εν γένει τη νομική προστασία που τους παρέχει η έννομη τάξη, καλό θα ήταν να απευθυνθούν σε εξειδικευμένους δικηγόρους ούτως ώστε να τους κατευθύνουν σωστά και να αναλάβουν την υπεράσπισή τους ενώπιον πάσης αρμόδιας διοικητικής ή δικαστικής Αρχής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
☛❤ Thanks for Comments ❤☚