Ποιοι κινδυνεύουν να αναπτύξουν πέτρες στη χολή

 

Η χολή παράγεται από το ήπαρ και αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη πριν απελευθερωθεί στο λεπτό έντερο για να βοηθήσει στην πέψη των λιπών.

Το συχνότερο πρόβλημα της χολής είναι η δημιουργία χολόλιθων εξαιτίας, κυρίως, της παρατεταμένης παραμονής της χολής στη χοληδόχο κύστη.

Εκτιμάται ότι το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από χολολιθίαση.Μόνο το 20% των ανθρώπων παρουσιάζουν συμπτώματα όταν έχουν πέτρες στη χολή τους και ο πόνος είναι το συχνότερο απ’ αυτά. Είναι οξύς και εμφανίζεται κυρίως μετά από βαριά, λιπαρά γεύματα. Εκτός από τον πόνο, ο ασθενής μπορεί να αναπτύξει χολοκυστίτιδα, καθώς και ίκτερο ή παγκρεατίτιδα στην περίπτωση διαφυγής των λίθων από την κύστη, οπότε η χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση της χοληδόχου κύστης είναι αναπόφευκτη.

Επιρρεπείς στην ανάπτυξη χολολιθίασης είναι όσοι υποφέρουν από ορισμένα νοσήματα και όσοι λαμβάνουν φάρμακα συγκεκριμένων κατηγοριών, όπως αντισυλληπτικά.

Ωστόσο, ο κίνδυνος είναι μικρός και δεν θα πρέπει να αποτρέψει κάποιον από τη λήψη της απαιτούμενης φαρμακευτικής αγωγής. Η διατροφή, το πλεονάζον βάρος, αλλά και η απότομη απώλεια βάρους έχουν επίσης ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση της πάθησης.

Οι παράγοντες που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη χολόλιθων είναι οι παρακάτω:

Υψηλή χοληστερόλη

Οι χολόλιθοι σχηματίζονται από κρυστάλλωση της χοληστερόλης, εξαιτίας της μείωσης της διαλυτότητάς της, που φυσιολογικά γίνεται με τη βοήθεια φωσφολιπιδίων και χολικών αλάτων. Όσοι ακολουθούν μια χαμηλή σε χοληστερόλη και λιπαρά διατροφή προστατεύουν την υγεία της χοληδόχου κύστης, μειώνοντας τον κίνδυνο για εμφάνιση χολόλιθων.

Παχυσαρκία

Οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν πέτρες στη χολή, εξαιτίας τόσο της υψηλότερης χοληστερόλης που έχουν, όσο και της κατανομής του λίπους στο σώμα τους. Μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνδρες με περισσότερο λίπος στην κοιλιά, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν προβλήματα χολόλιθων, συγκριτικά με εκείνους με μικρότερη περίμετρο μέσης.

Ηλικία

Οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας και τα άτομα ορισμένων εθνικοτήτων, όπως οι ιθαγενείς της Αμερικής, έχουν υψηλότερο κίνδυνο χολολιθίασης. Στην Ελλάδα το ποσοστό εμφάνισης της πάθησης κυμαίνεται στο 5-6%. Για όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό, ο κίνδυνος εμφάνισης μπορεί να διπλασιαστεί.

Εγκυμοσύνη

Εκτός από τους παχύσαρκους, όσους ακολουθούν κακή ή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά διατροφή ή που έχουν υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, οι έγκυες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν πέτρες στη χολή, κάτι που σημαίνει ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην κατανάλωση λιπαρών τροφίμων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Απότομη απώλεια βάρους

Το γρήγορο αδυνάτισμα είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει πέτρες στη χολή. Με εξαίρεση τα άτομα που χάνουν γρήγορα βάρος εξαιτίας είτε κάποιας ασθένειας είτε λόγω χειρουργικής επέμβασης, όσοι επιθυμούν να χάσουν το περιττό βάρος τους είναι καλό να το πράξουν σταδιακά και όχι απότομα, ώστε να μειώσουν τις πιθανότητες ανάπτυξης χολόλιθων.